Η κυκλική οικονομία αποτελεί μία αξιόπιστη, σύγχρονη πρόταση για αειφόρο ανάπτυξη, η οποία έχει πολλαπλά οφέλη για την κοινωνία, την οικονομία και το περιβάλλον.
Με τον όρο «κυκλική οικονομία» εννοούμε την με απλά λόγια, επιμήκυνση του κύκλου ζωής των προϊόντων σε συνδυασμό με την εξοικονόμηση μη ανανεώσιμων φυσικών πόρων, μέσω της επαναχρησιμοποίησης, της ανακύκλωσης και ανάκτησης ενέργειας και υλικών.
Η μεταστροφή από το γραμμικό μοντέλο «προμήθεια, παραγωγή, κατανάλωση, απόρριψη» (procur, manufacture, consume, dispose) στο μοντέλο κυκλικής οικονομίας που δίνει έμφαση στη «μείωση, επαναχρησιμοποίηση, επισκευή, ανακύκλωση, ανάκτηση» (reduce, re-use, repair, recycle, recover), απαιτεί αλλαγές σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής των προϊόντων, από την αρχή της παραγωγικής διεργασίας (σχεδιασμός των προϊόντων) έως τη χρήση και την τελική τους διάθεση.
Η τσιμεντοβιομηχανία συμβάλει ήδη ενεργά στην εφαρμογή του μοντέλου κυκλικής οικονομίας μέσα από διαφορετικά στάδια της παραγωγής, καθώς και μέσα από την υιοθέτηση πρακτικών συνέργειας (βιομηχανική συμβίωση) με άλλες βιομηχανίες.
Προωθώντας την κυκλική οικονομία, η ελληνική τσιμεντοβιομηχανία συμβάλλει στη βιώσιμη ανάπτυξη μέσω τριών αξόνων:
Της έρευνας και ανάπτυξης καινοτόμων υλικών
Των αειφόρων κατασκευών για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή
Της ανάκτησης υλικών και ενέργειας, μέσω της χρήσης εναλλακτικών πρώτων υλών και καυσίμων
Περισσότερες πληροφορίες για την κυκλική οικονομία και το πως μπορεί να συμβάλλει στη βιώσιμη ανάπτυξη εδώ
Πηγή: theconcreteinitiative.eu
Η εφαρμογή της κυκλικής οικονομίας στην τσιμεντοβιομηχανία έχει τριπλό όφελος καθώς παρουσιάζει θετικό αντίκτυπο στην κοινωνία, την βιομηχανία αλλά και το περιβάλλον.
Στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, το ζήτημα της υποκατάστασης ορυκτών μη ανανεώσιμων καυσίμων από εναλλακτικά είναι ζωτικής σημασίας για τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της τσιμεντοβιομηχανίας, ενώ παράλληλα συνεισφέρει σημαντικά στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς της.
Στην τσιμεντοβιομηχανία εφαρμόζεται η «συν-επεξεργασία», η οποία προωθεί την ενεργητική και πλήρη ανάκτηση και ανακύκλωση υλικών, σύμφωνα με τις βασικές αρχές της ιεράρχησης των μεθόδων διαχείρισης απορριμμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Υλικά που δεν μπορούν να ανακυκλωθούν (απόβλητα, προϊόντα επεξεργασίας) και που διαφορετικά θα κατέληγαν σε κάποια χωματερή ή θα ρύπαιναν το περιβάλλον από την ανεξέλεγκτη απόρριψή τους, χρησιμοποιούνται στην τσιμεντοβιομηχανία ως εναλλακτικά καύσιμα ή εναλλακτικές πρώτες ύλες.
Η χρησιμοποίηση άχρηστων υλικών είτε ως εναλλακτικά καύσιμα, είτε ως πρώτες ύλες είναι ορθή και αβλαβής καθώς το οργανικό μέρος καταστρέφεται πλήρως, ενώ το ανόργανο μέρος δεσμεύεται και ενσωματώνεται στο προϊόν.
Σήμερα σχεδόν όλες οι Ευρωπαϊκές χώρες (Ολλανδία, Γαλλία, Σουηδία, Ελβετία, Βέλγιο, Γερμανία κ.α.) αξιοποιούν σε μεγάλο βαθμό επεξεργασμένα απόβλητα στους κλιβάνους των τσιμεντοβιομηχανιών τους εξοικονομώντας ορυκτά καύσιμα και πρώτες ύλες, ενώ παράλληλα προστατεύουν το περιβάλλον δίνοντας ταυτόχρονα ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στον κλάδο. Στην Ελλάδα η αξιοποίηση παραμένει ακόμα σε χαμηλά επίπεδα παρά τις συντονισμένες προσπάθειες των παραγωγών τσιμέντου. Μεσομακροπρόθεσμα η εφαρμογή της συνεπεξεργασίας αναμένεται να αυξηθεί καθώς παρατηρείται σαφής βελτίωση των διαδικασιών περιβαλλοντικής αδειοδότησης για τη χρήση εναλλακτικών καυσίμων στη βιομηχανία τσιμέντου, ωστόσο απαιτείται περαιτέρω βελτίωση ώστε να είναι πλήρως εναρμονισμένη με την ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τον Μάρτιο του 2020, η Επιτροπή δημοσίευσε το σχέδιο δράσης της ΕΕ για την κυκλική οικονομία (EU Circular Economy Action Plan), το οποίο αποτελεί μέρος της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας (European Green Deal) και απαριθμεί πρωτοβουλίες όπως τη μείωση της κατανάλωσης πόρων και αποβλήτων, αλλά και την αύξηση της κυκλικότητας στην οικονομία της ΕΕ, που θα επηρεάσουν τη βιομηχανία μας τα επόμενα χρόνια.
Περισσότερες πληροφορίες για την επεξεργασία άχρηστων υλικών και το πως μπορεί να συμβάλλει στη βιώσιμη ανάπτυξη παρέχονται εδώ.
Ο κατασκευαστικός τομέας είναι στρατηγικής σημασίας για τη βιώσιμη ανάπτυξη καθώς υπολογίζεται ότι ενώ αντιπροσωπεύει σε ευρωπαϊκό επίπεδο περίπου το 10% του ΑΕΠ ετησίως, παράλληλα ευθύνεται για το 40% της ενέργειας που καταναλώνεται και το 36% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην Ευρώπη.
Για το λόγο αυτό καταβάλλονται προσπάθειες ώστε ο κατασκευαστικός κλάδος του αύριο στην Ελλάδα να είναι καινοτόμος, κλιματικά ουδέτερος και να ακολουθεί τις αρχές της κυκλικής οικονομίας, ώστε τα επόμενα χρόνια σημαντικό μέρος του κύκλου εργασιών της ελληνικής τσιμεντοβιομηχανίας να προέρχεται από προϊόντα, υπηρεσίες και λύσεις με βελτιωμένη απόδοση βιωσιμότητας.
Μέσα από τη διαρκή αναζήτηση καινοτόμων λύσεων παρακολουθούμε τις διεθνείς τάσεις για τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος μας, με ιδιαίτερη έμφαση στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, τόσο μέσα από βελτιώσεις στην παραγωγική διαδικασία, όσο και μέσω της ανάπτυξης προϊόντων χαμηλού αποτυπώματος άνθρακα.
Η τεχνολογική έρευνα στην παραγωγή του τσιμέντου καλύπτει ένα ευρύ φάσμα παραγόντων που συμπεριλαμβάνει μεταξύ των άλλων, την αύξηση της αντοχής, μείωση της συστολής ξήρανσης με την δημιουργία ελεγχόμενης διόγκωσης, αύξηση της ανθεκτικότητας σε χημικές προσβολές, μείωση των εκπομπών CO2 και ουδέτερη συμπεριφορά κατά την έκθεση στο περιβάλλον.
Προς αυτή την κατεύθυνση η ελληνική τσιμεντοβιομηχανία φέρνει στην αγορά πληθώρα νέων προϊόντων με χαμηλό ανθρακικό αποτύπωμα προκειμένου να ανταποκριθεί στις σημαντικές προκλήσεις του τομέα και να συμβαδίσει με τις ανάγκες για αειφόρες κατασκευές.
Επιπλέον, συμμετέχει σε ευρωπαϊκά προγράμματα και διεθνείς πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών, μεθόδων και υλικών με απώτερο στόχο τη βελτίωση του ανθρακικού αποτυπώματος και την ανταπόκριση στους μελλοντικούς παγκόσμιους στόχους αναφορικά με την κλιματική αλλαγή.
